Xanaaq, gaajo, welwel, cidlo, rajo-xumo ama farxad, kalsooni, han sarreyn, guul.
Intuba waa dareen isbed-bedela oo hadba xaalad baan ku sugannahay. Sidaa awgeed oraahdii ahayd "Adigoo faraxsan ballan ha qaadin, adigoo xanaaqsanna go'aan ha goosan" waxay na baraysaa inaan noloshayada iyo go'aammada aan qaadanayno ku dhisin dareen.
Waxaa isweydiin leh, maxaan hadaba noloshayada ku dhisnaa?
Waxaa jirta oraah kale oo leh "Rag waxaa ugu liita Matoshe, Ma tashade iyo Ma tashiishe". Sadexdaan nin waxaa lagu ceebeeyey in aysan lahayn aragti fogaan oo midwalba uu ku sifoobay maangaabnimo ah in uusan aragti fog lahayn ee uu iska noolyahay bilaa ujeed.
Halkaa waxaan kalasoo baxnay muhiimmada jiritaanka qofka in ay ku xirantahay hadba qofku inta uu aragti leeyahay, waxaana lagusii kala tagay hadba inta qofba qofka kale ka aragti fogyahay. Ninbaa aragtidiisu tahay "Guri cad, gaari cad iyo gabar cad". Ninna aragtidiisu waa "Boqortooyada aysan qorraxdeedu dhicin" yacnii dunida oo dhan buu rabaa inuu ka taliyo.
Marka aan usoo laabanno dalkeenna bal aan miisaankaa saarno siyaasadaha dalka lagu hago, maxay kula tahay in go'aammada masiiriga ah ee malaayiinta joogta iyo kuwa iman doona aayohooda lagu dhiso?
Halku dhigyada baryahaan caanka baxay ee baraha bulshada lagu kaftamo waxaa kamid ah "Siyaasiga xanaaqsan iyo Siyaasiga faraxsan". Oo micneheedu tahay in dalka lagu hago siyaasad ku dhisan hadba dareenka qofka taladu ka go'do.
Xilalka waxaan ku qaybsannaa qabiil si aysan reer hebel u xanaaqin, xiriirrada waxaan isugu jarnaa ama ku heshiinnaa xanaaqa ama farxada madaxda, siyaasiga aan taageerada u haynno waxay ku dhisantahay nin jecleysi ama qolo kale inaad necebnahay oo aad ku ximinayno.
Gunaanad
Dowladaha saboolnimada la diriray ee dunida horumartay ka tirsan sida Singapore, Malaysia, Turkey, Japan, Germany kulli waxaa ay heerka ay joogaan ku gaareen dadaal ku dhisan aragti fogaan iyagoo ka duulaya taa ayey dadkooda u diyaariyeen in qofwalba uu aragtida qaranka hirgelinteeda wax ku darsado. Aqoonyahanka waxaan leeyahay adiga iyo jaahilka isku miisaan wax haku cabbirinina, la imoow aragti ku dhisan aqoon. Yuusan ku hoggaamin dareenka beeshiinna ee adigu ku hoggaami beeshaada iyo dalka oo dhan aragti ay kuwada barwaaqoobaan.
Ogaada Dadku dareenka iskuma raacaan ee waxay isku raacaan aragtida.
W/Q Cabdullaahi Bootaan
Intuba waa dareen isbed-bedela oo hadba xaalad baan ku sugannahay. Sidaa awgeed oraahdii ahayd "Adigoo faraxsan ballan ha qaadin, adigoo xanaaqsanna go'aan ha goosan" waxay na baraysaa inaan noloshayada iyo go'aammada aan qaadanayno ku dhisin dareen.
Waxaa isweydiin leh, maxaan hadaba noloshayada ku dhisnaa?
Waxaa jirta oraah kale oo leh "Rag waxaa ugu liita Matoshe, Ma tashade iyo Ma tashiishe". Sadexdaan nin waxaa lagu ceebeeyey in aysan lahayn aragti fogaan oo midwalba uu ku sifoobay maangaabnimo ah in uusan aragti fog lahayn ee uu iska noolyahay bilaa ujeed.
Halkaa waxaan kalasoo baxnay muhiimmada jiritaanka qofka in ay ku xirantahay hadba qofku inta uu aragti leeyahay, waxaana lagusii kala tagay hadba inta qofba qofka kale ka aragti fogyahay. Ninbaa aragtidiisu tahay "Guri cad, gaari cad iyo gabar cad". Ninna aragtidiisu waa "Boqortooyada aysan qorraxdeedu dhicin" yacnii dunida oo dhan buu rabaa inuu ka taliyo.
Marka aan usoo laabanno dalkeenna bal aan miisaankaa saarno siyaasadaha dalka lagu hago, maxay kula tahay in go'aammada masiiriga ah ee malaayiinta joogta iyo kuwa iman doona aayohooda lagu dhiso?
Halku dhigyada baryahaan caanka baxay ee baraha bulshada lagu kaftamo waxaa kamid ah "Siyaasiga xanaaqsan iyo Siyaasiga faraxsan". Oo micneheedu tahay in dalka lagu hago siyaasad ku dhisan hadba dareenka qofka taladu ka go'do.
Xilalka waxaan ku qaybsannaa qabiil si aysan reer hebel u xanaaqin, xiriirrada waxaan isugu jarnaa ama ku heshiinnaa xanaaqa ama farxada madaxda, siyaasiga aan taageerada u haynno waxay ku dhisantahay nin jecleysi ama qolo kale inaad necebnahay oo aad ku ximinayno.
Gunaanad
Dowladaha saboolnimada la diriray ee dunida horumartay ka tirsan sida Singapore, Malaysia, Turkey, Japan, Germany kulli waxaa ay heerka ay joogaan ku gaareen dadaal ku dhisan aragti fogaan iyagoo ka duulaya taa ayey dadkooda u diyaariyeen in qofwalba uu aragtida qaranka hirgelinteeda wax ku darsado. Aqoonyahanka waxaan leeyahay adiga iyo jaahilka isku miisaan wax haku cabbirinina, la imoow aragti ku dhisan aqoon. Yuusan ku hoggaamin dareenka beeshiinna ee adigu ku hoggaami beeshaada iyo dalka oo dhan aragti ay kuwada barwaaqoobaan.
Ogaada Dadku dareenka iskuma raacaan ee waxay isku raacaan aragtida.
W/Q Cabdullaahi Bootaan
Qoraaladadu waa kuwo dhiirigalin leh horey usoco
ReplyDelete