Xirfadle

Sawirkan waxa aan kasoo xigtay Google.

"Bulsho raasumaalkeedu waa inteeda shaqada jecel, ee suga waxqabadkooda, hal'abuurna ku dara" ~ Ibnu Khalduun.

Magaalada Boosaaaso waxa aan imid 2004. Xilligaa waxa aan ka degey xaafadda Ridwaan oo ku taal dhanka Bari ee magaalada, xeebtana saaran. Dhallinyaradii xaafadda waxa ay sheegi jireen timajare xirfaddiisu sarreyso oo ay in badan oo kamid ah timaha ka jartaan. Inta aan hubo, Maxamed (Ilig), waxa aan magaciisa maqlayey illaa 14 sano. Haddana waxa aan kamid noqday macaamiisha ku xiran ee sida joogtada ah uga jarata meheraddiisa. Saaxiibkay Cumar oo aan kula taliyey in uu Ilig timaha ka jarto, markii 1aad soo dhaweyntii uu filayey kalama uusan kulmin, balse markii 2aad ee uu u tagay, waxaa dhexmaray xiriir saaxiibtinimo oo adag. Marka aad la joogtid Ilig, haddii aad sheeko wadaag noqotaan, wakhtiga adiga oo aanan dareemin ayuu ku dhaafayaa, adiga oo si sharaf leh laguugu adeegay, timahana sidii aad jecleyd laguugu jaray. Inkastoo aanan halkaan kusoo koobi karin saaxiibtinimada aniga iyo walaalkay Ilig naga dhaxaysa, misana waxa ujeedkeygu yahay in uu tusaale u yahay qof xirfad leh oo misana xirfaddiisu sugantahay. 

Mar aan yara eegayey buug uu qoray Maxamed Al-Ghazali (Noloshaada cusbooneysii) aan sii eegay Cutub uu ugu magac daray (Aafooyinka baaga-muudada), waxaa kamid ahaa 

Bulsho waxa ay ka samaysantaa dad isu tagay, kuwaas oo ay ka dhaxayso deegaan iyo dano ka dhigay in aanay kala maarmin. Bulshadaa iyada ahi waxa ay hadba noloshoodu ku hagaagta tirada xirfad leyaasha ah ee kamidka ah. Dhakhtarka, macallinka, farsamo yaqaanka, farshaxamiistaha, abwaanka, muusikiistaha, iyo xirfadleyaalka kale. 

Soomaali ahaan, waxa aynu ahayn bulsho asalkeedu Reer Miyi yahay, dadka xirfadleyda ahina aanay ku badnayn, lagana yaabo in xirfadaha qaar ay ahaayeen ku qofka lihi uusan mudnaan bulshada ku dhex lahayn, balse ayba dhici jirtay in la quursan jiray. Maantay noloshii miyiga waynu kasoo guurnay, waxa aannu joognaa, magaalo, waxa ayna tahay in aannu helno xirfadleyaal noloshayada hagaajiya, baahiya aynu qabnana xalliya, intaa waxaa dheer casrigan waxa dunidu waxa ay ku tartamaysaa xirfadleyaal xirfaddoodu sarreyso, waxaana lagama maarmaan ah in aannu helno xirfadleyaal tayo sarreeya si aynu ugaarno isku filnaansho.