"Sida uu u fekero waxa aad u malaynsaa 6 qof oo hal miis wada fadhiya, ciyaarayana Chess. Waxa uu awood u leeyahay in uu arko sida lixdaa qof u arkaan degidda saxda ah ay tahay in ay degaan." Sidaa waxaa yiri Ray Dalio oo ah ganacsade Mareykan ah isaga oo ka warramaya saaxiibkii Henry Kissinger, wasiirkii arrimaha dibedda Mareykanka xilligii Richard Nixon 1973 - 1977. Waxaana la dhahaa waa macallinka dejiya siyaasadda arrimaha dibedda dalka Mareykanka
Haddaba innaga oo isku deyeyna sida Kissinger in aan wax u
eegno, qadiyadda aqoonsiga Somaliland aan ka eegno dhinacyo kala duwan.
Dhinaca 1aad (Dadka Reer Somaliland)
Intii uu caabuqa Covid-19 jiray, waxaa is bedel ku dhacay dunida
oo dhan, dad badan oo shaqeyn jirayna waxa ay waayeen shaqooyinkoodii, taas oo
kalliftay in 2 sano ku dhawaad dadku ay la qabsadeen qaab nololeed cusub oo
abuuray fursado shaqo oo cusub, kuwaas oo dakhli ahaan qancisay dadkii, shaqo
ahaanna uga nafis badnaatay, waxa ayna keentay in dalalka qaar sida Mareykanka
la waayey wax shaqeeya oo uu soo shaac-baxay halku dhigga "The Great
Resignation".
Haddaba dadka Reer Somaliland oo u badan dhallinyaro, waxa ay 30
sano ku hanaqaadeen dowladnimo ay tiir-dhexaad u tahay goonni isu taag ka dhan
ah Soomaaliya inteeda kale. Aad iyo aad bayna caqabad u tahay in qof
jiritaankiisaba aaminsanaa in uu qaran madax-bannaan yahay in laga dhaadhiciyo,
kaalay oo dalkaan baad kamid tahay ee liq.
Dhinaca 2aad (Dadka Soomaaliya)
Calanka Soomaaliya oo dhexbartanka ay u taal xiddigta shanta
gees leh, waxa ay uga dhigantahay 5ta Soomaaliyeed oo ay ku jiraan Soomaali
Galbeed iyo NFD. Qofka ay halkaa u joogto, waxa uu taaganyahay war anigaaba wax
iga maqanyihiine, sidee baad dhulkii yaraa ee 7-da ahaa oo caalamku ii
aqoonsanyahay u aqbali karaa qeyb halagaa goosto. Dhinacaanna marka la eego waa
waaqic jira oo cuskanaya qodobbo aanan la inkiri karin. Intaana waxaa dheer in
uu ku doodayo in siyaasadda Soomaaliya ay jiraan dad ku metela Woqooyiga
Soomaaliya (Somaliland) oo ayba yihiin dad ku saamigooda siyaasadeed iyo kooda
dhaqaaleba hela.
Dhinaca 3aad (Dowladaha Deriska ah - Ethiopia/Kenya)
Kadib isjiiridda dhexmartay Djibouti iyo Ethiopia, Berbera waxa
ay ahayd Plan B-ga Itoobiyaanka u ah halka ay neefta ka qaadanayaan, waxaana
jirta in ay ku khasbanyihiin aqoonsi tiiro gaaban in ay u muujiyaan Somaliland,
si ay hawsan ugu cabburmin mandiqadda, waxaana maalmahaan muuqda waji cusub oo
soo dhaweyn ah oo Itoobiyaanku u muujinayaan Somaliland. Halka Kenya ay
Somaliland u aragto warqad siyaasadeed oo ay culaysk ku saarto Soomaaliya.
Dhinaca 4aad (Dowladaha Carabta Emirates/Saudi Arabia)
Imaaraadku waxa uu dekedda Berbera ku sameeyey ballaarin, halka
uu gegideedana horumariyey, waxaana loo fasiri karaa in ay ku ilaashanayaan
saameyntooda ku aaddan Badda Cas iyo Baabul Mandab. Halka Sucuudigu ay sheegeen
in ay aqoonsadeen Passport-ka Somaliland xilligii uu socday cunaqabateyntii ay
dowladaha gacanku saareen Qatar.
Dhinaca 5aad (Dowladda Ingiriiska)
Billowgii 2020 ayuu Ingiriisku ka baxay Midowga Yurub.
Soomaaliya marka la eego waa deeq-bixiyaha 2aad, waxa ayna u arkaan in ay tahay
dal amniga qowmiga si weyn strategy ahaan ahmiyad ugu fadhiya. Isbedellada mandiqadda
ka socda, awoodaha soo baxaya sida Shiinayska iyo Turkiga waxa ay u baahantahay
in aynu fahanno sida Ingiriisku u arko danihiisii ku aaddanaa Soomaaliya,
maadaama ay awoodaha cusub ay xiriirro wajiyo kala duwan la samaynayeen Soomaaliya
sanadihii u dambeeyey.
Dhinaca 6aad (Mustaqbalka Soomaaliya)
Burburkii kadib, guud ahaan Soomaaliya oo ay ku jirto
Somaliland, waxaa ka jiray xasillooni iyo horumar kala duwan oo ku aaddan
dhanka dowladnimada, dhaqaalaha, tiknolojiyadda, waxaana la filayaa in
horumarkaas uu sii lixaadsado. Haddaba waxaa is weydiin mudan, maxay tahay
aragtida strategy-yadeed ee ugu habboon oo lagu xaqiijin karo in sida ugu
habboon looga faa’iideysto fursadaha maantay ina horyaal ee isugu jira
saaxiibbada doonaya in ay nagala qeyb qaataan dib u hana qaadka, dowlad
wanaagga iyo sida aannu isu waafajin lahayn danohooda in ay u fulaan iyaga oo
aanan innaga daneheenna iyo jiritaankeennaba galaafanayn. Kulli waxa ay u
baahanyihiin aragtiyo xor ah oo cilmiyeysan, una baahan in si xeel dheer looga
fekero.
Ugu dambeyn walaalahaya Somaliland oo mararka qaar ku dooda “Khalad
dhacay baannu dib ka saxaynaa” ayaan imika leeyahay “Khalad iyo saxba waxa ay
tahay sidii aynu horay go’aankeeda isula qaadannay, aynu imikana uga wada
tashanno mustaqbalkeenna iyo kan ubadkeenna. Innaga wixii dhacay wax ka
baranayna, waxa taaganna xal u raadinayna, waxa iman doonana qorshe u degsan doonna.”
Comments
Post a Comment