Skip to main content

SOMALILAND KA EEG 6 DHINAC

Sawir Google Images

 

"Sida uu u fekero waxa aad u malaynsaa 6 qof oo hal miis wada fadhiya, ciyaarayana Chess. Waxa uu awood u leeyahay in uu arko sida lixdaa qof u arkaan degidda saxda ah ay tahay in ay degaan." Sidaa waxaa yiri Ray Dalio oo ah ganacsade Mareykan ah isaga oo ka warramaya saaxiibkii Henry Kissinger, wasiirkii arrimaha dibedda Mareykanka xilligii Richard Nixon 1973 - 1977. Waxaana la dhahaa waa macallinka dejiya siyaasadda arrimaha dibedda dalka Mareykanka




Haddaba innaga oo isku deyeyna sida Kissinger in aan wax u eegno, qadiyadda aqoonsiga Somaliland aan ka eegno dhinacyo kala duwan.



Dhinaca 1aad (Dadka Reer Somaliland)



Intii uu caabuqa Covid-19 jiray, waxaa is bedel ku dhacay dunida oo dhan, dad badan oo shaqeyn jirayna waxa ay waayeen shaqooyinkoodii, taas oo kalliftay in 2 sano ku dhawaad dadku ay la qabsadeen qaab nololeed cusub oo abuuray fursado shaqo oo cusub, kuwaas oo dakhli ahaan qancisay dadkii, shaqo ahaanna uga nafis badnaatay, waxa ayna keentay in dalalka qaar sida Mareykanka la waayey wax shaqeeya oo uu soo shaac-baxay halku dhigga "The Great Resignation".



Haddaba dadka Reer Somaliland oo u badan dhallinyaro, waxa ay 30 sano ku hanaqaadeen dowladnimo ay tiir-dhexaad u tahay goonni isu taag ka dhan ah Soomaaliya inteeda kale. Aad iyo aad bayna caqabad u tahay in qof jiritaankiisaba aaminsanaa in uu qaran madax-bannaan yahay in laga dhaadhiciyo, kaalay oo dalkaan baad kamid tahay ee liq.





Dhinaca 2aad (Dadka Soomaaliya)



Calanka Soomaaliya oo dhexbartanka ay u taal xiddigta shanta gees leh, waxa ay uga dhigantahay 5ta Soomaaliyeed oo ay ku jiraan Soomaali Galbeed iyo NFD. Qofka ay halkaa u joogto, waxa uu taaganyahay war anigaaba wax iga maqanyihiine, sidee baad dhulkii yaraa ee 7-da ahaa oo caalamku ii aqoonsanyahay u aqbali karaa qeyb halagaa goosto. Dhinacaanna marka la eego waa waaqic jira oo cuskanaya qodobbo aanan la inkiri karin. Intaana waxaa dheer in uu ku doodayo in siyaasadda Soomaaliya ay jiraan dad ku metela Woqooyiga Soomaaliya (Somaliland) oo ayba yihiin dad ku saamigooda siyaasadeed iyo kooda dhaqaaleba hela.



Dhinaca 3aad (Dowladaha Deriska ah - Ethiopia/Kenya)



Kadib isjiiridda dhexmartay Djibouti iyo Ethiopia, Berbera waxa ay ahayd Plan B-ga Itoobiyaanka u ah halka ay neefta ka qaadanayaan, waxaana jirta in ay ku khasbanyihiin aqoonsi tiiro gaaban in ay u muujiyaan Somaliland, si ay hawsan ugu cabburmin mandiqadda, waxaana maalmahaan muuqda waji cusub oo soo dhaweyn ah oo Itoobiyaanku u muujinayaan Somaliland. Halka Kenya ay Somaliland u aragto warqad siyaasadeed oo ay culaysk ku saarto Soomaaliya.



Dhinaca 4aad (Dowladaha Carabta Emirates/Saudi Arabia)



Imaaraadku waxa uu dekedda Berbera ku sameeyey ballaarin, halka uu gegideedana horumariyey, waxaana loo fasiri karaa in ay ku ilaashanayaan saameyntooda ku aaddan Badda Cas iyo Baabul Mandab. Halka Sucuudigu ay sheegeen in ay aqoonsadeen Passport-ka Somaliland xilligii uu socday cunaqabateyntii ay dowladaha gacanku saareen Qatar.

 

 

Dhinaca 5aad (Dowladda Ingiriiska)

 

Billowgii 2020 ayuu Ingiriisku ka baxay Midowga Yurub. Soomaaliya marka la eego waa deeq-bixiyaha 2aad, waxa ayna u arkaan in ay tahay dal amniga qowmiga si weyn strategy ahaan ahmiyad ugu fadhiya. Isbedellada mandiqadda ka socda, awoodaha soo baxaya sida Shiinayska iyo Turkiga waxa ay u baahantahay in aynu fahanno sida Ingiriisku u arko danihiisii ku aaddanaa Soomaaliya, maadaama ay awoodaha cusub ay xiriirro wajiyo kala duwan la samaynayeen Soomaaliya sanadihii u dambeeyey.

 

 

Dhinaca 6aad (Mustaqbalka Soomaaliya)

 

Burburkii kadib, guud ahaan Soomaaliya oo ay ku jirto Somaliland, waxaa ka jiray xasillooni iyo horumar kala duwan oo ku aaddan dhanka dowladnimada, dhaqaalaha, tiknolojiyadda, waxaana la filayaa in horumarkaas uu sii lixaadsado. Haddaba waxaa is weydiin mudan, maxay tahay aragtida strategy-yadeed ee ugu habboon oo lagu xaqiijin karo in sida ugu habboon looga faa’iideysto fursadaha maantay ina horyaal ee isugu jira saaxiibbada doonaya in ay nagala qeyb qaataan dib u hana qaadka, dowlad wanaagga iyo sida aannu isu waafajin lahayn danohooda in ay u fulaan iyaga oo aanan innaga daneheenna iyo jiritaankeennaba galaafanayn. Kulli waxa ay u baahanyihiin aragtiyo xor ah oo cilmiyeysan, una baahan in si xeel dheer looga fekero.

 

Ugu dambeyn walaalahaya Somaliland oo mararka qaar ku dooda “Khalad dhacay baannu dib ka saxaynaa” ayaan imika leeyahay “Khalad iyo saxba waxa ay tahay sidii aynu horay go’aankeeda isula qaadannay, aynu imikana uga wada tashanno mustaqbalkeenna iyo kan ubadkeenna. Innaga wixii dhacay wax ka baranayna, waxa taaganna xal u raadinayna, waxa iman doonana qorshe u degsan doonna.”

 

Comments

Popular posts from this blog

Hardanka Puntland: Ballaarinta saamileyda siyaasadda iyo arki jire doon

  Inkastoo aanan ogeyn waxa u qarsoon saaxiibbadii shalay/cadowga maanta, misana waxa aan isku dayeynaa in aan akhrinno doodaha miiska saaran, si aan u fahanno waxa kicinka keenay. Tan iyo dhaqaajintii nidaamka axsaabta Puntland, waxaa soo noolaanayey himiladii Reer Puntland ay ka qabeen in dadku codkooda ku doortaan cidda ku meteleysa goleyaasha siyaasadda. Waxa aynnu wada xusuusannaa sida dadku usoo ajiibeen saddexdii degmo ee lagu billaabay nidaamka. Inkastoo haka uu galay dhammaystirka qabsoomidda doorashooyinka degmooyinkii kale ee Puntland, misana dadku waxa ay muujiyeen rabitaan aanan la dhayalsan karin, taas oo aynu wada arkeynay sida dadku u codeyneyeen oo kormeerayaalkii Caalamiga ahaa ay qireen in dadkaanu yihiin kuwo aad mooddo in ay weligood wax dooran jireen. Casharraddii quruxda badnaa ee aynu ka barannay waxaa kamid ahaa murashixiinta ururrada oo wareegaya xaafadaha, qaarkoodna ayba wateen warbaahin soo tebinaysa codsiyada ay bulshada ku weydiisanayeen in ay codkooda si

Waligaa ma isla fariisatay?

  Imta meel gaar ah tagtay, shubatay shaah ama cabitaan aad jeceshahay, mala sheekeysatay naftaada? Waa caadada nafta marka ay cidlooto in ceebeheeda iyo gaabiskeeda ay kusoo deg-degaane, inta dhagaha ka laabatay maskaxda maku jiheysatay wixii laandheerenimo ahayd oo aad qeyb kasoo noqotay amaba aad hoggaaminaysay? Wax weynba adigoo aanan raadin ma isasoo xusuusisay iyadoo dadku ay geesaha ka marayaan qof caawimaad u baahan aad keligaa isu xilqaantay gobanimada kaa buuxda awgeed. Ama maalin aad u hiillisay mid walaalkaa ah ama saaxiibkaa ah oo la caddibayo, sida malag lasoo diray inta cirka kasoo degtay, u fidisay gurmad uusan fileyn. Dagaalka nafeed ee qof waajahayo waa kan ka socda labadiisa dhegood dhexdooda (maskaxda), taas oo uu ku rabbeeyo in ay taageeraha u weyn noqoto, ayaa u sahleysa dhammaan dagaallada nololeed ee uu geli doono ka jabo keenideeda. Dadka aadanaha ka xusan ee wax un loogu hirto, waxa ay leeyihiin barbar dhan oo noloshooda kamid ah oo mugdi ah amaba uu gaabi

Ka bad-badintii Puntland lagu aasaasay!

  Haddii aan soo koobo, Puntland laba lagu aasaasay. Dadkaa in ay salka dhigtaan iyo in dowladnimo Soomaaliyeed laga shaqeeyo. Marka aad sii eegtid xaal sida uu ahaa, qodobka 2aad ka badbadin baa lagu tilmaami karaa. Dad iyaguba soo qaxay oo wax badanna ku dhex labanyihiin in ay sidaa u fekeraan, waa waalli cas. Yeelkeede, la gaar dowladnimadii, maantana dalku waa isku aaddanyahay, waxa khaldanna waa nin howshiisii dayacay. Aasaaseyaashii  Puntland waxaa qeyb ka ahaa dhaqankii oo badankood ah rag dhaxal ku yimid baa inoo jooga. Sideedana dhaqan waxaa kaalintiisu tahay arrin qabiil la xiriirta. Mana rumeysni qodobkaa ka badbadinta aan kusoo tilmaamay in ay iyaga ka timid. Haatan, Puntland mar walba oo wax dowladnimada la xiriira adkaato, ma saxbaa in dhaqanka lasoo geliyo? Haddiiba lasoo geliyeyse, dhaqanku awood ma u leeyihiin in ay arrin siyaasi ah furdaamiyaan?  Anigu waxa aan qabaa malaha dhaqankeennu awooddaas. Eeg, waxa aan ka hadlayo waa awood, kama hadlayo odeyeyn iyo xaal mastu