Skip to main content

Qabyo



 Marka aad buug qoreysid, waxa ay ku macaantahay in uu qabyo kuusii yahay oo aad dhismihiisa iyo sii wadidiisa ka fekertid. Ciwaannadii kuu asteysnaa in ay ku sugayaan oo maadaama uu yahay sida bukaan meel kuu jiifa aad hadba fikraddii kugusoo dhacda aad ku daaweysid.


Dhanka kalena ay foojignaantaadu marwalba dhegta u taageyso wixii la halmaala buuggaa, jeer uu noqdo adduunkaaga oo dhan sheyga ugu weyn oo ku sugaya. Bal kawarran haddii aad tahay qof de'yar ah oo Soomaaliya jooga, aanna haysan qabyooyin aad himilo ka dhigato horumarintooda, kuwaas oo isugu jira kuwo dowladnimo, kuwo bulsho, kuwo ganacsi, kuwo aqooneed oo adiga iyo awoowgaagii geeljiraha ahaa farqiga idiin dhexeeyaa uu yahay in aad waxna akhrin kadhid, halkii uu bannaan ka seexan jirayna aad qol habeenkii u hoyatid, balse caqli ahaan aadan u diyaarsanayn waajihidda casrigan aad joogtid.

Saaxiibkay Sakariye oo aan ayaan dhexdaas ah wada shaqeynaynay baa subax annagoo quraac sugeyna halmar ay kasoo boodday "War annaga Mustaqbalkeennii meeyey?" Ima aadan fahmin baan filayaa. Aan kuu jilciyo. Eeg, waddankaan haddii meel wax u mari lahaayeen sida in uu marka hore haysto nidaam dowli ah oo adduunka la falgeli kara, shuruuc shaqeysa oo dadku kuwada qanacsanyihiin, nidaam waxbarasho aasaasiba ha iska ahaado. Waxa qaarkeen nolosha u huri lahaayeen in ay himilo ka dhigtaan horumarinta aasaaskaa aan haysanno.

Tusaale Xaliimo oo aad u jecel cilmi Nafsiga (Psychology) waxa ay dersi lahayd cilmigaa, kadibna magaalada waxa ay nooga furi lahayd goob lagula tacaalo dadka u baahan caawimaadda nafsiga ah, halkaasna waxaa suuqa ka bixi lahaa "Rusheeye, Ceejiye, Rusheeye ka yare (Jr) iyo Ceejiye ka yare (Jr)" Axmed oo xiiq ah, ayaa isna wuxuu baran lahaa qareenimo, kadibna dadka maxkamadaha isla aada ayuu ka shaqeysan lahaa, isla markaana waxa uu xallin lahaa howlaha tareesada loo adeegsado oo marka dambena isu bedela aanooyinka aanay cidna ka fakan.

Waa labo tusaale oo kamid ah kummaanaan shaqo oo iska bannaan. Waxa ugu muhiimsan baa ah in ay jirto wax aasaas ah oo wax lagu dul dhiso. Balse hadda waxa na haysta ayaa ah in aan rabno in aan wax dhisanno iyadoo aanay jirin wax asaas ah oo wax lagu dul dhiso. Waxaana intaa dheer in aan khasbayno oo indho adeyg iyo ismaqiiqid ku rabno in ay wax noogu hagaagaan.

30 Sano ayeynu madaxa la sii geleynaa, mana jirto cid leh "War bal u kaadiya aan is hubino in aan jid sax ah hayno iyo in kale" Sababta ma taqaan? Sidaa hadda aannu nahay ee hawtal hamagga ah baa qaar yar oo naga mid ah anfac ku qabaan, iyagii baa noogu xoog badan, noogu dhaqaale badan, noogu aqoon badan, wax ayna keentay in ay na ogoleysiiyaan ku dhex lugeynta mugdiyadan isa saaran.

Comments

Popular posts from this blog

Hardanka Puntland: Ballaarinta saamileyda siyaasadda iyo arki jire doon

  Inkastoo aanan ogeyn waxa u qarsoon saaxiibbadii shalay/cadowga maanta, misana waxa aan isku dayeynaa in aan akhrinno doodaha miiska saaran, si aan u fahanno waxa kicinka keenay. Tan iyo dhaqaajintii nidaamka axsaabta Puntland, waxaa soo noolaanayey himiladii Reer Puntland ay ka qabeen in dadku codkooda ku doortaan cidda ku meteleysa goleyaasha siyaasadda. Waxa aynnu wada xusuusannaa sida dadku usoo ajiibeen saddexdii degmo ee lagu billaabay nidaamka. Inkastoo haka uu galay dhammaystirka qabsoomidda doorashooyinka degmooyinkii kale ee Puntland, misana dadku waxa ay muujiyeen rabitaan aanan la dhayalsan karin, taas oo aynu wada arkeynay sida dadku u codeyneyeen oo kormeerayaalkii Caalamiga ahaa ay qireen in dadkaanu yihiin kuwo aad mooddo in ay weligood wax dooran jireen. Casharraddii quruxda badnaa ee aynu ka barannay waxaa kamid ahaa murashixiinta ururrada oo wareegaya xaafadaha, qaarkoodna ayba wateen warbaahin soo tebinaysa codsiyada ay bulshada ku weydiisanayeen in ay codkooda si

Waligaa ma isla fariisatay?

  Imta meel gaar ah tagtay, shubatay shaah ama cabitaan aad jeceshahay, mala sheekeysatay naftaada? Waa caadada nafta marka ay cidlooto in ceebeheeda iyo gaabiskeeda ay kusoo deg-degaane, inta dhagaha ka laabatay maskaxda maku jiheysatay wixii laandheerenimo ahayd oo aad qeyb kasoo noqotay amaba aad hoggaaminaysay? Wax weynba adigoo aanan raadin ma isasoo xusuusisay iyadoo dadku ay geesaha ka marayaan qof caawimaad u baahan aad keligaa isu xilqaantay gobanimada kaa buuxda awgeed. Ama maalin aad u hiillisay mid walaalkaa ah ama saaxiibkaa ah oo la caddibayo, sida malag lasoo diray inta cirka kasoo degtay, u fidisay gurmad uusan fileyn. Dagaalka nafeed ee qof waajahayo waa kan ka socda labadiisa dhegood dhexdooda (maskaxda), taas oo uu ku rabbeeyo in ay taageeraha u weyn noqoto, ayaa u sahleysa dhammaan dagaallada nololeed ee uu geli doono ka jabo keenideeda. Dadka aadanaha ka xusan ee wax un loogu hirto, waxa ay leeyihiin barbar dhan oo noloshooda kamid ah oo mugdi ah amaba uu gaabi

Ka bad-badintii Puntland lagu aasaasay!

  Haddii aan soo koobo, Puntland laba lagu aasaasay. Dadkaa in ay salka dhigtaan iyo in dowladnimo Soomaaliyeed laga shaqeeyo. Marka aad sii eegtid xaal sida uu ahaa, qodobka 2aad ka badbadin baa lagu tilmaami karaa. Dad iyaguba soo qaxay oo wax badanna ku dhex labanyihiin in ay sidaa u fekeraan, waa waalli cas. Yeelkeede, la gaar dowladnimadii, maantana dalku waa isku aaddanyahay, waxa khaldanna waa nin howshiisii dayacay. Aasaaseyaashii  Puntland waxaa qeyb ka ahaa dhaqankii oo badankood ah rag dhaxal ku yimid baa inoo jooga. Sideedana dhaqan waxaa kaalintiisu tahay arrin qabiil la xiriirta. Mana rumeysni qodobkaa ka badbadinta aan kusoo tilmaamay in ay iyaga ka timid. Haatan, Puntland mar walba oo wax dowladnimada la xiriira adkaato, ma saxbaa in dhaqanka lasoo geliyo? Haddiiba lasoo geliyeyse, dhaqanku awood ma u leeyihiin in ay arrin siyaasi ah furdaamiyaan?  Anigu waxa aan qabaa malaha dhaqankeennu awooddaas. Eeg, waxa aan ka hadlayo waa awood, kama hadlayo odeyeyn iyo xaal mastu